Als baby zijn we, in vergelijking met andere diersoorten, lange tijd afhankelijk van onze ouders/verzorgers. Voor onze overleving is het daardoor belangrijk om bij de groep te horen. We passen ons aan aan de heersende “groepscultuur”. In een gezond familiesysteem levert dat doorgaans niet veel problemen op, maar in disfunctionele familiesystemen kan deze grenzeloze loyaliteit heel ver gaan.
Een duidelijk voorbeeld is dat van een jonge vrouw die met onverklaarbare sombere buien te kampen had. Tijdens een familieopstelling kroop ze uiteindelijk in het graf van haar overleden grootvader. Deze was tijdens de oorlog vermist geraakt in toenmalig Nederlands Indie. Haar grootmoeder was het verdriet nooit te boven gekomen, maar sprak hier nooit openlijk over. Het werd verzwegen. Zoals dat toen vaak ging. Haar zoon en kleindochter, droegen de last van het verdriet. Zodanig zelfs, dat de jonge vrouw zich tijdens de opstelling pas echt goed voelde toen ze bij haar opa in het graf ging liggen. Daar had ze het gevoel dat ze op haar plek lag, want daar was de liefde van oma op gericht geweest. Heel onbewust en onbedoeld uiteraard.
Gescheiden ouders
Een andere voorbeeld van deze loyaliteit kan naar boven komen bij gescheiden ouder. Bijvoorbeeld als één ouder meer afwezig is dan de ander. Het kind wil contact met de afwezige ouder, maar is bang om de andere ouder te kwetsen. Deze loyaliteit kan zo diep zitten dat je ook als volwassene nog moeite hebt met het ontmoeten van je afwezige ouder. Dit kan je eigen groei in de weg staan.
Mishandeling of misbruik
Nog een voorbeeld van hoe ver de loyaliteit kan gaan, is dat je je niet hardop durft uit te spreken over bepaald gedrag zoals mishandeling of misbruik van (een van) je ouders. Of dat je het gaat afzwakken of aanvullen met allemaal goeie eigenschappen. Je bent loyaal aan je ouders en wil ze beschermen. Zelfs als je volwassen bent. (NB. Een goed voorbeeld hiervan is te zien in de documentaire: “De kinderen van Ruinerwold”).
Basis voor disfunctionele patronen bij volwassenen
Door de last van een ouder te delen hoopt een kind gezien te worden. Erbij te horen en daardoor verzekerd zijn van zorg. Het kan lastig zijn om de eigen behoeften in balans te houden met de verwachtingen binnen het gezin, omdat de loyaliteit bestaat uit zowel geschreven als ongeschreven regels, waarden en normen. Veel daarvan zijn voor alle leden van het gezin onbewust. Een kind kan leren om zijn eigen behoeften, emoties en grenzen ondergeschikt te maken aan de regels van het gezin.
Bij trauma denken we vaak aan grote gebeurtenissen zoals het meemaken van een oorlog, mishandeling en misbruik, pesten etc. Maar trauma kan ook plaatsvinden als een kind op structurele basis niet voorzien wordt in de emotionele behoeften. Een kind wil gezien, gehoord, gevoeld en erkend worden en zichzelf mogen zijn. Als er op een of meer van deze vijf punten structureel gebrek is dan ontstaat er ook trauma.
Mama zie je mij?
Als jong kind ben je een voelend wezen, niet een denkend wezen. Je voelt wat er gebeurt en daar heb je een primaire reactie op. Een kind denkt niet “oh mama is afwezig en ik voel verdriet bij haar. Dat heeft niks met mij te maken, dus ik kan lekker verder spelen met de blokken”. Een kind voelt dat de moeder afwezig is en als dit af en toe gebeurt zal het geen grote gevolgen hebben, maar als het structureel is dan zal het kind zich in bochten gaan wringen om gezien te worden, zodat het verzekerd is van zorg en aandacht..en daarmee veiligheid. Het kind kan tegelijk gaan geloven dat het niet waard is, niet goed genoeg is en andere naar binnen gerichte projecties.
Therapie en heling
Als volwassene kunnen deze patronen in de weg gaan staan van gezonde keuzes. Dat kan heel frustrerend zijn, want het gedrag en de overtuigingen zijn zo eigen geworden dat het moeilijk is deze te herkennen bij jezelf. Je weet dat je het anders wilt doen, maar je weet niet hoe.
Bewustwording en heling zijn nodig om bepaalde patronen te doorbreken. Daarom is er niets mis mee om therapie te volgen. Het is belangrijk zelfs. De weg om jezelf te helen en ontcijferen kun je zien als een soort speurtocht waarbij je steeds een stukje van jezelf ontdekt. Gespiegeld aan je grotere familiesysteem.
Bij Belight kun je terecht om op celniveau verandering te brengen aan je ondermijnende patronen. Puzzelstukjes vallen op hun plek en je gaat verbanden leggen die je helpen jezelf vrij te maken van jouw loyaliteitsstukken. Je leert hoe je zelf zorg kunt dragen voor je innerlijke kind. Want er is niemand in de wereld die zo goed voor jouw innerlijke kind kan zorgen als…jijzelf! Er is niemand anders die precies weet wat jij nodig had en hebt. Je ouders gaan het je niet geven. Je partner gaat het je niet geven. Je werk niet. Niemand kan het zo goed als jijzelf.
En om dat te leren is een grootse vrijheid!!
